Türkiye’nin en büyük ve tüm özellikleriyle gerçek bir yüksek rakım turbalığı olan Ağaçbaşı’ndan sonra Barma Turbalığı da Cumhurbaşkanı kararı ile “kesin korunacak hassas alan” olarak tescil edildi. Trabzon’un Barma Yaylasında bulunan turbalık, turizme kazandırılacağı günü bekliyor. Doç. Dr. Coşkun Erüz, ekolojik hazine olan yörenin koruma temelli doğa turizmi için önemli bir potansiyeli olduğu görüşünde.
Koruma altına alınması sevindirici
Yörede, bilim insanlari ile 10 yılı aşkın süredir çalışma yürüten Karadeniz Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve Doğal ve Tarihi Değerleri Koruma Dernegi başkanı Doç. Dr. Coşkun Erüz, “Barma Yaylası Turbalığı ve çevresi Dünya’da eşine az rastlanılan nadir ekolojik ve jeolojik alanlardan birisi. Yörenin Doğal Sit Alanına çevrilerek koruma altına alınması sevindirici bir haber” dedi.
Türkiye’nin turbalıkları doğal sit alanı oldu
Trabzon’un Köprübaşı ve Çaykara ilçelerinde bulunan Barma Yaylası Turbalığı geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından Doğal Sit Alanı statüsüne kavuştu.
8-10 bin yıllık izler
Yörede bulunan üç turbalıktan birisi olan Barma Yaylası Turbalığı’nın 33 hektarı mutlak korunacak alan olmak üzere yaklaşık 1000 hektar alanı kapsadığını belirten Doç Dr. Erüz, “10 yılı aşkındır, uzmanlarla yörede koruma amaçlı bilimsel ve toplumsal çalışmalar yapıyoruz. Bu alanlar yüksek rakımda bulunan nadir sulak alanlar. Son buzul çağının hemen bitimiyle birlikte oluşmaya başlayan bu alanlar bölgenin 10 bin yıllık ekolojik arşivini barındırıyor. Yani; bir kütüphane gibi düşünün. Kuzey yarımkürenin güney sınırını oluşturan turbalıklar 10 bin yıl öncesi hakkında bizlere bilgi veriyor. Her bin yılda ekosistem ve iklim nasıl bir değişime uğradı. Barma, Ağaçbaşı ve Yılantaş Turbalık katmanları bize bunu gösteriyor.” dedi.
Endemik türler mevcut
Turbalıklar içerisinde 25 civarında bataklıklara özgü bitki türünün yaşadığını belirten Doç. Dr. Coşkun Erüz, bu bitkilerin bir kısmının endemik olduğunu kaydetti. Yörede Kafkas Semenderi gibi korunması gereken bazı hayvansal canlılarında bulunduğunun altını çizen Doç. Dr. Coşkun Erüz, bu alanların hem hayvansal hemde bitkisel kritik korunmasi gereken türleri bünyesinde barındırdığını kaydetti.
Yöre halkı bilinçlendi
10 yıllık çalışmalar neticesinde yöre halkının turbalıkların önemi konusunda bilinçlendiğine değinen Erüz, “Daha önce yöre halkı bu alanları yakacak ihtiyacını gidermek için tahrip etse de, artık bunu yapmaktan vazgeçtiler. Bu durum, turbalık gelişmesini ve korunmasına önemli ölçüde katkı sağladı” dedi.
Turizme kazandırmalıyız
Barma, Ağaçbaşı ve Yılantaş turbalıklarının 2000 metre rakımda bulunduğunu aktaran Erüz, “3 sırt üzerinde bulunan bu alanlar sahil ile yaylara geçiş güzergahları üzerinde bulunuyorlar. İyi bir tanıtım ve koruma temelli bir planlamayla bu alanları turizme kazandırmalıyız.”dedi.
Roma dönemine ait tarihi yol ve Osmanlı dönemi hanlar var
Yörenin her mevsim farklı çiçeklerle süslendiğine dikkat çeken Doç Dr. Erüz, bulutlarin etrafında dans ettiği bu sırt ve havzaların Doğu Karadeniz’in çok özel peyzajlarına sahip olfuğunu söyledi. Türkiye’de yüksek rakım turbalık oluşumlara sahip bir alanın henüz turizme açılmadığını belirten Doç Dr. Erüz, Avrupa’da ve dünyada bu tür alanların olduğunu belirtti. Ağaçbaşı ve Barma Yaylalarından tarihi yolların geçtiğini dile getiren Erüz, Ağaçbaşı’ndan başlayan tarihi ipek yolunun bir kolunun Antik Sürmene limanına uzandığını kaydetti. Erüz, “Ağacbaşı Turbalığı içerisinde Roma döneminden kalma arkeolojik sit tecscilli tas yol bulunuyor. 50 km’lik tarihi kervan yolu hattı üzerinde 7 tane 100 yıldan eski, turizme kazandırılmayı bekleyen han var. Bu hanları restore ederek turbalik havzasi ile doğa turizmine kazandırdığımızda yöre halkının ekonomisine de önemli katkı sunarız” dedi.
Potansiyel değerlendirilmedi
Dünyada en hızlı gelişen koruma temelli doğa turizmi için bölgenin çok önemli olduğuna değinen Doç Dr. Erüz, henüz yörenin henüz değerlendirilmemiş potansiyele sahip olduğunu kaydetti.
(HS)
Haberleri kaçırmamak için sayfamızı takip edin: www.facebook.com/turizmavrupa
