COVID-19 pandemisi döneminde çocukların durumunu ortaya koymak amacıyla farklı ülkelerde eş zamanlı olarak yürütülen “COVID-19 ve Çocuğun İyi Olma Hali Araştırmaları”nın Türkiye bulguları İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi tarafından kamuoyuyla paylaşıldı.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, Prof. Dr. Emre Erdoğan, Dr. Öğr. Üyesi Başak Akkan ile Çocuk Çalışmaları Birimi Koordinatörü Gözde Durmuş yürüttükleri araştırmaların sonuçlarını aktardı. “COVID-19 ve Çocuğun İyi Olma Hali Araştırmaları” çocukların uzun süre evde kapalı kaldığı, okullarından ve arkadaşlarından uzak kaldıkları 2020 ve 2021 yaz dönemlerinde gerçekleştirildi.
“Çocuğun İyi Olma Hali Uluslararası Araştırmalar Ağı” kapsamında 20 ülkede (Cezayir, Bangladeş Endonezya, Kolombiya, Arnavutluk, Güney Afrika, Türkiye, Tayvan, Şili, Almanya, Belçika, Romanya İspanya, İtalya, İsrail, Finlandiya, Rusya, Galler, Estonya, Güney Kore) 23 bin 803 çocuğun katılımıyla yapılan ve Türkiye saha çalışmaları 2021 yazında tamamlanan“Çocukların İyi Olma Halleri ve Hayatları Hakkındaki Görüşleri” başlıklı araştırmaya ağırlıklı olarak İstanbul’dan olmak üzere 10-12 yaş aralığında 804 çocuk katıldı. Uzaktan ve yüz yüze görüşmelerle yapılan araştırma, çocukların 20 ülkeden verilerle pandemi döneminde kendilerini birçok açıdan daha mutsuz hissettiklerini ortaya koyuyor.
Düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklar pandemide daha mutsuz oldu
Nicel araştırmanın sonuçlarını paylaşan Prof. Dr. Emre Erdoğan, araştırmanın pandemi devam ederken yapılması ve bulguları 20 ülke arasında karşılaştırma olanağı sunması açısından önem taşıdığınıbelirtti. Araştırma kapsamındaki 20 ülkenin tamamında pandemi dönemindeçocukların öznel iyi olma hallerinin pandemi öncesine kıyasla düştüğünübelirten Prof. Dr. Erdoğan, pandeminin düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukları daha olumsuz etkilediğine dikkat çekti.
Nicel araştırmanın bulgularına göre;
Pandemi öncesine kıyasla çocukların öznel iyi olma hallerinde en fazla düşüş Bangladeş’te gözlemleniyor. Türkiye’de pandemi öncesinde on üzerinden 8.5 olan ortalama memnuniyet, 5.8 olarak hesaplandı, bu oranla Türkiye çocukların mutsuzluğu açısından dördüncü sırada yer aldı.
Bulgular, araştırmaya katılan en düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukların daha düşük yaşamdan memnuniyete sahip olduklarını gösteriyor. Pandeminin bu çocukların iyi olma hali üzerindeki olumsuz etkisinin daha fazla olduğunu ortaya koyuyor. Çalışmada çocuklara son bir hafta içerisinde ne tür duygular hissettikleri sorulduğunda düşük sosyoekonomik statüye sahip çocukların mutluluk, sakinlik ve enerjiklik gibi olumlu duyguları daha az; üzüntü, sıkıntı, stresgibi olumsuz duyguları daha fazla hissettiğini belirttiği gözlemlendi.
Araştırma, saha çalışmasının yapıldığı dönemde çocukların önemli bir kesiminin koronavirüsten dolayı kaygılandığını ortaya koydu. Araştırmaya katılan çocukların yüzde 51’i koronavirüsü düşündüğünde ellerinin terlediğini, yüzde 44’ü koronavirüse yakalanmaktan korktuğunu söylerken; üçte birlik kesimse televizyon ve diğer medyada koronavirüsle ilgili haberler gördüğünde kaygılandığını belirtti. Türkiye çocukların duyduğu kaygılar açısından en yüksek ikinci ortalamaya sahip ülke.
Araştırma sonuçlarına göre Türkiye koronavirüsün yaygın olduğu dönemde çocukların en fazla kısıtlamalarla karşılaştığı ülkeler arasında yer alıyor. En az kısıtlamayla karşılaşan çocuklarsa Finlandiya ve Estonya’da yaşayan çocuklar. Türkiye’den araştırmaya katılan çocukların kendilerini en fazla güvende hissettikleri yer evleriyken, okulda ya da mahallede kendisini güvende hissedenlerin oranı yüzde 40 civarında. Türkiye’de çocukların yaklaşık yüzde 84’ü arkadaşlarını özlediğini, yüzde 58’i ise pandemi döneminde sıkılmış hissettiğini belirtti.
Türkiye’deki çocukların memnuniyeti oranı da düştü
Çocuklara konulan kısıtlanmaların önemli sonuçlarından biri de zamanlarını nasıl geçirdiklerinden hissettikleri memnuniyetin düşmesi. Araştırma kapsamındaki 20 ülkenin tamamında çocuklar pandemi öncesi zamanlarını geçirme biçimlerinden daha memnun olduklarını söylüyorlar, en fazla düşüş Almanya’da gözlemlenirken, Türkiye’deki çocukların memnuniyeti on üzerinden 8.4’ten 5’e düşmüş durumda.
Pandemi döneminde eğitimin nasıl gerçekleştiğine bakıldığında Türkiye’de araştırmaya katılan çocukların sadece yüzde 46’sı eğitimlerine uzaktan devam edebildiğini belirtti. Bu oranla Türkiye İtalya’yı takip ederek sondan ikinci sırada yer alıyor. Araştırmaya Türkiye’den katılan çocukların üçte ikisi internete düzenli erişebildiklerini söylerken, yüzde 5’lik bir kesim internetlerinin sürekli kesildiğini belirtti. Bu oran düşük sosyoekonomik statüye sahip çocuklarda daha fazla.
Araştırma bulgularına göre görüşülen çocukların dörtte biri kendisini “çok yüksek” ya da “yüksek” düzeyde bir sosyal medya kullanıcısı olarak görüyor. Bu konuda ülkeler arasındaki farklılıklar çok yüksek, Şili’den katılan çocukların dörtte üçü, Galler’den katılanların üçte ikisi kendilerini bu şekilde tanımlarken; Türkiye yüzde 26’lık oranla Bangladeş’i takiben sondan ikinci sırada yer alıyor.
(GE)
