Rize’nin taş değirmenleri Miniatürk’teki yerini aldı
Rize’nin kültürel öğelerinden nayla, taş değirmen ve dibek taşı İstanbul’da bulunan Türkiye’nin ilk minyatür parkı olan Miniatürk Müzesi’ndeki yerini aldı. Müze girişinde bulunan alanda vatandaşların ziyaretine sunulan eserler ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Yıl genelinde 1 milyona yakın yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği Miniatürk’e kentin kültürel değerlerini eklemek için öncü olan Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin, Rize’nin tarihini ve kültürünü yansıtan çalışmalara devam edeceklerini belirtti.
Nayla, taş değirmen ve dibek taşı nedir, ne için kullanılır?
Karadeniz yöresel mimarisinin tipik bir mimari elemanı olan nayla (serender), yiyeceklerin (özellikle mısır, bakliyat, patates, yağ, peynir, kış armudu, laz elması, ince hurma, muşmula vb.) zararlılardan korunması, kurutulması ve depolanması için kullanılıyor. Anadolu kültüründe önemli bir yere sahip olan un değirmenleri Karadeniz’de mısır öğütmeye yarıyor ve genellikle su ile çalıştıkları için dere ve ırmak kenarlarına kuruluyor. Değirmen taşı; çark, oluk ve tekne gibi çeşitli unsurlardan oluşuyor. Dibek taşı, mısır ve buğdayın ağaç tokmaklarla dövülerek kepeğinin ayrıldığı içi oyulmuş, sert ve büyük taştan oluşuyor. Ortak kullanılan değirmenlerin önlerinde bulunan dibek taşı Karadeniz’de genellikle mısırın koçanından ayrılması, kokulu üzümün ezilip suyunun çıkarılması gibi amaçlarla kullanılıyor.
(BY)